Nhiều nông dân tại huyện Kon Chro và Kbang của tỉnh Gia Lai đang như ngồi trên đống lửa vì hàng trăm hecta bắp đến thời kỳ thu hoạch nhưng không có hạt.
Ông Hoàng Quốc Bảo (thôn 7, xã Đông, huyện Kbang) cho biết vụ mùa này gia đình ông trồng 2ha giống bắp NK67. Sau khi trồng, bắp sinh trưởng tốt, ra quả đều và to, tưởng giống bắp mới sẽ bội thu nhưng không ngờ cuối vụ chỉ thu được toàn... cùi, quả bắp không có hạt hoặc hạt không đáng kể. Nhiều hộ trồng giống bắp NK67 tại khu vực này cũng đều có hiện tượng tương tự, trong khi các giống khác không bị gì. Theo thống kê của UBND xã Đông, địa bàn này đã có hơn 70ha bắp NK67 không ra hạt, tổng thiệt hại khoảng 1,8 tỉ đồng.
Ngay sau xã Đông, đến lượt các xã Lơ Ku của huyện Kbang và xã Đăk Pơ Pho của huyện Kon Chro phát hiện tình trạng trồng giống bắp NK67 không có hạt. Đáng chú ý, NK67 là giống duy nhất bị hiện tượng này trên diện rộng. Các giống khác dù cùng điều kiện đất đai, thời tiết và cách chăm sóc, nhưng cho năng suất bình thường. Ông Trần Ngọc Thạch, chủ tịch UBND xã Đông, khẳng định tình trạng bắp không hạt trên địa bàn xã là do chất lượng hạt giống. “Xã Đông đã có gần 20 năm phát triển cây bắp lai, có những năm bị mất mùa, thậm chí mất trắng nhưng chưa lần nào nông dân đổ lỗi cho giống” - ông Thạch khẳng định. Cũng theo ông Thạch, giống bắp NK67 đã được đưa vào xã nhiều năm nhưng chỉ riêng năm nay mới xuất hiện hiện tượng bắp không hạt. Từ đó, ông Thạch khẳng định “giống bắp NK67 của Công ty TNHH Syngenta VN niên vụ này có vấn đề về chất lượng”.
Trước tình trạng bắp không hạt diễn ra trên diện rộng, Công ty TNHH Syngenta VN (nhà sản xuất giống) và nhà phân phối đã nhiều lần tổ chức đoàn cán bộ đến hai huyện Kbang và Kon Chro kiểm tra, đánh giá tình hình. Ngày 9-7, đại diện Công ty TNHH Syngenta VN ký vào biên bản, xác nhận có một phần do chất lượng giống bắp NK67. Biên bản thống nhất mức đền bù hơn 13 triệu đồng cho mỗi hecta bị thiệt hại trên 70% và gần 7 triệu đồng cho mỗi hecta thiệt hại dưới 70%. Tuy nhiên, sau đó Công ty Syngenta VN lại tổ chức một đoàn cán bộ khác đi kiểm tra và phủ nhận những kết luận trước, không thừa nhận lỗi ở chất lượng giống mà là do bệnh hoặc do ngộ độc trong đất.
Ông Lê Văn Lịnh - phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Gia Lai - cho rằng việc Syngenta phủi trách nhiệm đối với số bắp không hạt của nông dân là điều không thể chấp nhận. “Chúng tôi sẽ kiến nghị Bộ NN&PTNT có biện pháp, mời các nhà khoa học về tìm hiểu để có đánh giá chính xác nhất” - ông Lịnh nói. Ông Trịnh Quốc Việt - giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Gia Lai - cho rằng kết luận qua kiểm tra Syngenta đưa ra là chưa thuyết phục vì chưa mang tính khách quan, độc lập. Để có đánh giá chính xác hơn về nguyên nhân bắp không cho hạt, ông Việt đề nghị một đơn vị độc lập có chức năng từ Bộ NN&PTNT.
Việt Nam có khoảng 75% dân số sinh sống bằng ngành nông nghiệp nên thiết nghĩ các cơ quan chức năng đầu ngành nên có hướng giải quyết tốt và có hiệu quả về vấn đề giống cây trồng.Để người dân có thể tự tin và sống khỏe bằng ngành nông nghiệp của mình.
